Không khí là một phần quan trọng thiết yếu trong cuộc sống của con người và các sinh vật. Chất lượng cuộc sống ngày càng nâng cao thì mong muốn được hít thở một không khí sạch lại càng tăng lên. Vậy Không khí sạch là gì? Lợi ích và tầm quan trọng của nó trong đời sống như thế nào? Hãy cùng Đông Dương LFS tìm hiểu và làm rõ.
Mục lục
Không khí sạch là gì ?
Không khí sạch được hiểu là không khí chứa rất ít tạp chất ngoài các thành phần chính bao gồm 21% khí Oxy, 78 % khí Nito và 1% hỗn hợp các loại khí khác ( Carbon dioxit, Heli, Hidro…). Ngoài ra, không khí sạch cũng yêu cầu rất ít các hạt bụi mịn như PM.5, PM10, PM1…lơ lửng trong không gian.
Mỗi khi khởi động xe máy hoặc ô tô, bạn sẽ thấy một luồng khói đen phát ra từ ống xả. Bằng cách này, ta có thể dễ dàng nhận biết được sự hiện diện của không khí không sạch, bởi nó thường có màu nâu hoặc có thể cảm nhận nó bằng mũi. Tuy nhiên, đôi khi chúng ta có thể tiếp xúc với không khí bẩn mà không thể nhìn thấy hoặc ngửi thấy.
Các tiêu chuẩn đánh giá không khí sạch
Tiêu chuẩn về không khí xung quanh
Tiêu chuẩn QCVN 05:2013/BTNMT sẽ được áp dụng để đánh giá chất lượng không khí ở môi trường xung quanh (không áp dụng đối với cơ sở sản xuất) và được đánh giá bằng các thông số như SO2, CO, NO2, O3, bụi mịn PM10, bụi mịn PM 2.5…
Quy chuẩn này được thiết lập để theo dõi và đánh giá chất lượng không khí ngoài trời, không khí trong nhà và không khí bên trong các cơ sở sản xuất hoặc ở môi trường bên ngoài các công trình xây dựng
Giới hạn các thông số cơ bản
(ĐVT: mg/m3)
| STT | Chỉ tiêu/Thông số | Trung bình 1h | Trung bình 8h | Trung bình 24h | Trung bình năm |
| 1 | SO2 | 350 | − | 125 | 50 |
| 2 | CO | 30.000 | 10.000 | − | − |
| 3 | NO2 | 200 | − | 100 | 40 |
| 4 | O3 | 200 | 120 | − | − |
| 5 | Tổng bụi lơ lửng (TSP) | 300 | − | 200 | 100 |
| 6 | Bụi PM 10 | − | − | 150 | 50 |
| 7 | Bụi PM2,5 | − | − | 50 | 25 |
| 8 | Pb | − | − | 1,5 | 0,5 |
Trong quy chuẩn các thuật ngữ có thể được hiểu như dưới đây:
- “-” là không quy định
- Tổng bụi lơ lửng – TSP: tổng hạt bụi có đường kính nhỏ hơn hoặc bằng 100nm
- Bụi PM10 : Tổng hạt bụi
- Trung bình 1 giờ: giá trị đo tính trung bình trong 1 giờ
- Trung bình 8 giờ: giá trị đo trung bình trong 8 giờ
- Trung bình 24 giờ: giá trị đo trung bình trong khoảng 24 giờ
- Trung bình năm: giá trị đo trung bình trong 1 năm
Tiêu chuẩn về giới hạn độ bụi trong phòng sạch
Theo tiêu chuẩn TCVN 8664-1:2001 là tiêu chuẩn ISO 14644-1, giới hạn nồng độ bụi trong phòng sạch được quy định như sau:
| Loại | Giới hạn cho phép ( hạt/m³ ) | |||||
| 0,1 μm | 0,2 μm | 0,3 μm | 0,5 μm | 1 μm | 5 μm | |
| ISO1 | 10 | 2 | − | − | − | − |
| ISO2 | 100 | 24 | 10 | 4 | − | − |
| ISO3 | 1000 | 237 | 102 | 35 | 8 | − |
| ISO4 | 10000 | 2370 | 120 | 352 | 83 | − |
| ISO5 | − | 23700 | 1200 | 3520 | 832 | 29 |
| ISO6 | − | − | 12000 | 35200 | 8320 | 293 |
| ISO7 | − | − | − | 352000 | 83200 | 2930 |
| ISO8 | − | − | − | − | 832000 | 29300 |
| ISO9 | − | − | − | − | − | 293000 |
Xem thêm: Phòng sạch là gì ?
Các lợi ích của không khí sạch và tác hại khi không khí không sạch
Không khí sạch
Được sống, được hít thở trong một bầu không khí sạch sẽ đem lại rất nhiều lợi ích đối với chúng ta, dưới đây sẽ là một số lợi ích nổi bật phải kể đến:
- Tốt cho hệ hô hấp: Chính vì chứa ít các hạt bụi, các tạp chất gây hại nên không khí sạch sẽ rất tốt với hệ hô hấp của chúng ta, đặc biệt là phổi
- Cải thiện tâm trạng: Bầu không khí trong lành, sạch sẽ sẽ giúp cải thiện tâm trạng, giảm stress.
- Hệ miễn dịch được tăng cường: Khi không khí bị ô nhiễm, cơ thể rất dễ bị nhiễm bệnh, hệ miễn dịch bị suy giảm. Nếu được hít thở trong một bầu không khí trong lành, hệ miễn dịch sẽ ngày càng được cải thiện và tăng khả năng chống lại các virut/vi khuẩn gây bệnh
- Giảm chi phí y tế: Khi hệ miễn dịch được tăng cường sẽ giúp sức khoẻ tốt lên đáng kể,do vậy sẽ giảm được đáng kể chi phí y tế
- Cải thiện giấc ngủ: Không khí sạch sẽ giúp cải thiện giấc ngủ ngon và sâu hơn
- Tuổi thọ được tăng lên: Khi con người có sức khoẻ tốt, tâm trạng vui vẻ, hạnh phúc sẽ giúp kéo dài tuổi thọ
Ngoài những lợi ích về sức khoẻ con người, bầu không khí sạch cũng có tác động tích cực đến hệ sinh thái trên trái đất. Mặt khác, đã có nhiều nghiên cứu chứng minh rằng những nơi có nguồn không khí ô nhiễm sẽ gặp rất nhiều bất lợi về mặt xã hội. Giảm tỷ lệ ô nhiễm sẽ có khả năng giảm tỷ lệ tội phạm và nghèo đói.
Không khí không sạch
Trong tất cả các dạng ô nhiễm nguy hiểm, ô nhiễm không khí chiếm khoảng 66% tỷ lệ tử vong liên quan đến ô nhiễm. Các hạt và hợp chất gây ô nhiễm di chuyển nhanh khi hòa vào không khí làm cho con người dễ dàng tiếp xúc với chúng.
Chỉ cần hít thở không khí bị ô nhiễm cũng có thể gây ra nhiều tác động nghiêm trọng đối với sức khỏe. Vì vậy, mục tiêu giảm thiểu mức độ ô nhiễm không khí trở nên vô cùng quan trọng đối với con người. Lý do chính khiến ô nhiễm trở thành mối đe dọa lớn là do những hậu quả tiêu cực mà nó có thể gây ra đối với sức khỏe con người. Tiếp xúc với ô nhiễm trong cả ngắn hạn và dài hạn có thể dẫn đến:
- Các biến chứng về hệ hô hấp
- Khả năng cao mắc các bệnh về phổi
- Các bệnh liên quan đến tim mạch
- Mệt mỏi khó thở, không họng
- Giảm tuổi thọ
Một số biện pháp hiệu quả để cải thiện chất lượng không khí
Để được sống trong một bầu không khí sạch, chúng ta phải áp dụng một số biện pháp sau đây:
Đối với không gian sống (trong nhà):
- Dọn dẹp thường xuyên để tránh tích tụ vi khuẩn
- Trồng nhiều cây xanh xung quanh môi trường sống để điều hòa không khí
- Ngoài ra có thể sử dụng thêm các thiết bị điện tử như máy lọc không khí để giảm lượng bụi mịn trong nhà. Tuy nhiên, cần phải lưu ý trong khâu chọn các sản phẩm an toàn, uy tín, tiết kiệm điện để giúp phát huy được hiệu quả cao hơn
Đối với môi trường xung quanh (ngoài đường):
- Sử dụng các phương tiện giao thông ít tạo ra khí thải như xe điện hay xe đạp hoặc sử dụng các phương tiện công cộng để hạn chế lượng xe tham gia giao thông vừa giảm ô nhiễm không khí vừa giảm ùn tắc giao thông
- Sử dụng các đồ dụng, vật dụng thân thiện với môi trường, không được xả rác bừa bãi cũng là một nhiệm vụ quan trọng để bảo vệ môi trường xung quanh
- Trồng nhiều cây xanh để điều hòa không khí
Một số ứng dụng không khí sạch trong thực tế
Không khí sạch được ứng dụng rất nhiều trong cuộc sống đặc biệt là trong các ngành liên quan đến Y tế, Dược phẩm, Nghiên cứu, Thực phẩm… Đối với ngành Y tế, không khí sạch tạo môi trường khám chữa bệnh an toàn, tránh lây lan bệnh tật, ví dụ như không khí sạch vô trùng trong phòng áp lực dương, áp lực âm..
Một ngành nữa ứng dụng rất nhiều không khí sạch đó là Dược phẩm. Để sản xuất/nghiên cứu các loại thuốc thì các nhà máy bắt buộc phải có môi trường sản xuất an toàn, đảm bảo sạch 100%
Đối với ngành liên quan đến chế biến Thực phẩm, không khí sạch đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm cho con người
Đối với ngành điện tử, không khí sạch sẽ đảm bảo các linh kiện điện tử, chip bán dẫn không bị lỗi, đảm bảo tối đa về chất lượng
Thậm chí trong một số công việc ngoài vũ trụ, dưới lòng đất..cũng đòi hỏi chất lượng không khí sạch.
Kết luận
Không khí sạch là một yếu tốt then chốt, vô cùng quan trọng trong cuộc sống hiện nay của con người. Qua bài viết trên, Đông Dương LFS đã phân tích một số nội dung nổi bật về không khí sạch và lợi ích mà nó mang lại, hy vọng sẽ mang lại cho quý bạn đọc nhiều thông tin bổ ích, cần thiết.
