Theo quy định tại ISO 4644-2 (Kiểm tra và Tuân thủ phòng sạch), tất cả các phòng sạch đều phải được kiểm tra chất lượng thường xuyên để đảm bảo rằng nó luôn đạt được cấp độ sạch theo đúng yêu cầu. Vậy các thông số phòng sạch nào cần phải chú trọng trong quá trình kiểm tra phòng sạch, hãy cùng Đông Dương LFS tìm hiểu và làm rõ qua bài viết này nhé!
Mục lục
THÔNG SỐ LƯU LƯỢNG KHÍ VÀ SỐ LẦN TRAO ĐỔI KHÍ TRONG PHÒNG SẠCH
Lưu lượng khí
Một lưu lượng lớn khí sạch được cấp vào phòng sạch sẽ đẩy/di chuyển không khí ô nhiễm ra khỏi phòng dựa vào dòng khí cháy tầng (dòng khí một chiều) để luôn duy trì độ sạch theo yêu cầu. Do vậy, lưu lượng khí và sự đồng đều của dòng khí là một trong những thông số rất quan trọng trong quá trình kiểm tra phòng sạch. Lưu lượng khí đủ lớn, độ đồng đều cao sẽ giúp đẩy nhanh các chất gây ô nhiễm hiệu quả hơn.
Số lần trao đổi khí
Theo quy định tại tiêu chuẩn ISO 146144-4, số lần trao đổi khí được hiển thị bằng số lần không khí đi ra sau đó được hồi lại phòng sạch trong một thời gian nhất định. Nó được tính bằng công thức lấy thể tích của phòng (hoặc một khu vực cụ thể) chia cho lưu lượng khí sạch được cấp trong một khoảng thời gian nhất định ( giờ)
THÔNG SỐ VỀ NHIỆT ĐỘ, ĐỘ ẨM
Các hướng dẫn chung về phòng sạch nêu rõ rằng mức Độ ẩm Tương đối (RH) trong phòng sạch nên duy trì trong khoảng 30 – 40% RH. Thông thường, nhiệt độ dưới 21 độ C (70 độ F) có dải +/- 2% RH.
Việc đo nhiệt độ và độ ẩm hiện nay trong phòng sạch sẽ được chia thành 2 cấp: Cấp thử nghiệm chung và cấp thử nghiệm toàn diện. Các thử nghiệm này sẽ đáp ứng cho các phòng sạch có yêu cầu nghiêm ngặt về hiệu suất của nhiệt độ, độ ẩm
Việc thực hiện đo nhiệt độ và độ ẩm sẽ được tiến hành sau khi kiểm tra tính đồng nhất của dòng khí và điều chỉnh hệ thống sưởi ấm, thông gió và điều hoà không khí (HVAC) trong phòng sạch. Ở thời điểm thực hiện kiểm tra hệ thống điều hoà không khí phải hoạt động một cách ổn định.
Sử dụng ít nhất một cảm biến nhiệt độ, độ ẩm trong vùng kiểm soát và đo trong một khoảng thời gian đủ dài để có một kết quả chính xác nhất. Thông thường, thời gian đo sau khi cảm biến ổn định là không dưới 5 phút.
Mục tiêu của cuộc kiểm tra này là đánh giá khả năng duy trì sự chênh lệch về áp suất được quy định giữa các khu vực trong cơ sở đã hoàn thiện và môi trường xung quanh. Cuộc kiểm tra chênh áp suất này sẽ được tiến hành trong điều kiện mà tất cả các cửa đều được đóng kín. Quá trình kiểm tra sẽ bắt đầu từ khu vực có áp suất cao nhất và tiếp tục xuống các khu vực có áp suất thấp hơn, bắt đầu từ phòng sâu nhất so với bên ngoài và sau đó di chuyển ra ngoài.
THÔNG SỐ LIÊN QUAN ĐẾN CHÊNH LỆCH ÁP SUẤT
Theo quy định chung, áp suất chênh lệch giữa khu vực phòng sạch và khu vực phòng không sạch không được nhỏ hơn 5Pa, chênh lệch giữa khu vực phòng sạch và không khí bên ngoài không được nhỏ hơn 10 Pa. Việc kiểm tra thông số liên quan đến chênh lệch áp suất sẽ đảm bảo phòng sạch luôn duy trì được duy trì cấp độ sạch theo quy định.
Việc kiểm tra chênh áp sẽ được thực hiện trong điều kiện sau:
- Tất cả các cửa của phòng đều được đóng kín
- Thực hiện trên cùng một tầng của toà nhà (trên mặt phẳng sạch). Cần thực hiện theo thứ tự từ cấp sạch cao – cấp sạch thấp – phòng thông trực tiếp với môi trường bên ngoài.
- Thiết bị đo áp suất có thể đặt ở bất cứ một vị trí nào trong phòng, bề mặt của thiết bị đo cần song song với hướng đi của dòng khí
- Thiết bị đo phải có độ chính xác 1Pa
Các bước thực hiện:
- Đóng kín các cửa
- Sử dụng áp kế chênh lệch để đo sự chênh áp giữa các phòng sạch, giữa phòng sạch và các hành lang, giữa các hành lang và giữa airlock và phòng sạch, cũng như giữa hành lang cuối cùng và môi trường bên ngoài.
- Ghi lại tất cả kết quả
THÔNG SỐ HẠT BỤI TRONG PHÒNG
Các lưu ý quan trọng khi kiểm tra thông số hạt trong phòng sạch:
- Nhân viên thực hiện không được quá 2 người, phải mặc quần áo bảo hộ, đứng cách xa điểm đo, đồng thời phải giữ trạng thái tĩnh. Khi thực hiện các thao tác kiểm tra cần nhẹ nhàng, giảm tối đa sự tác động của nhân viên đối với độ sạch của phòng
- Sử dụng thiết bị có chức năng hiệu chuẩn
- Điều chỉnh thiết bị về 0 trước và sau khi kiểm tra
- Trong khu vực dòng chảy tầng, đầu dò lấy mẫu cần được đặt gần điểm lấy mẫu động học, và sự chênh lệch giữa tốc độ gió tại điểm lấy mẫu và tốc độ gió trong không khí không nên vượt quá 20%. Nếu không thể tuân theo điều này, hãy cài đặt cổng lấy mẫu theo hướng chính của luồng khí. Đối với điểm lấy mẫu trong dòng chảy rối, cổng lấy mẫu cần được hướng lên trên theo phương thẳng đứng.
- Khoảng cách từ ống lấy mẫu đến cảm biến đếm số hạt càng ngắn càng tốt
Hướng dẫn xác định vị trí điểm đặt lấy mẫu:
- Điểm lấy mẫu phải được đặt cách mặt đất khoảng 80-120 cm, tránh cửa gió hồi
- Số lượng điểm lấy mẫu tối thiểu 2
- Số điểm lấy mẫu (tối thiểu) tương đương với số điểm lấy mẫu hạt
- Đĩa nuôi cấy mẫu sẽ được đặt trong tủ ấm, cài đặt nhiệt độ không thay đổi trong khoảng thời gian tối thiểu 48 giờ.
- Lưu ý phải có kiểm tra đối chứng cho mỗi mẫu nuôi cấy để xác định xem môi trường nuôi cấy có đảm bảo tiêu chuẩn hay không
THÔNG SỐ VI KHUẨN LẮNG CẶN
- Vị trí đo: đặt cách mặt đất khoảng 80 cm -120 cm
- Đĩa Petri (chuyên dùng để nuôi cấy tế bào) được chuẩn bị và đặt sẵn tại điểm lấy mẫu, mở nắp và phơi trong thời gian quy định, tiếp theo đó, đậy đĩa và đặt nó ở môi trường nuôi cấy có nhiệt độ không đổi
- Mẫu sẽ được nuôi cấy trong tủ ấm trong khoảng thời gian tối thiểu 48 giờ
- Lưu ý phải có kiểm tra đối chứng cho mỗi mẫu nuôi cấy để xác định xem môi trường nuôi cấy có đảm bảo tiêu chuẩn hay không
THÔNG SỐ ĐỘ ỒN TRONG PHÒNG SẠCH
- Cường độ âm thanh (hay còn gọi Độ ồn) trong phòng sạch được quy định trong khoảng 65-70 dB
- Nếu diện tích phòng nhỏ hơn 15m2, khoảng cách từ mặt đất đến điểm đo là khoảng 1.2m, có thể lấy 1 điểm đo ở giữa phòng. Nếu diện tích phòng lớn hơn 15 m2 thì cần phải lấy điểm đo ở 4 vị trí ở các góc đối diện, cách tường 1m, điểm đo hướng tới các góc.
THÔNG SỐ ĐO ĐỘ CHIẾU SÁNG TRONG PHÒNG SẠCH
- Tiêu chuẩn chiếu sáng trong phòng sạch được xác định dựa trên mục đích sử dụng của phòng sạch đó và cần phải đáp ứng những yêu cầu nghiêm ngặt về sạch sẽ, an toàn. Cường độ chiếu sáng (Độ rọi) sẽ được thiết kế, quy định riêng cho từng phòng theo công thức như sau:
E= Φ/S
Trong đó:
- E : Độ rọi
- Φ: Lumens (tổng quang thông)
- S: diện tích bề mặt (m2)
Khi đo độ sáng trong phòng sạch, điểm đo cách mặt đất khoảng 0.8m, điểm đo trong phòng diện tích khoảng 30m2 cách tường bên khoảng 0.5m, điểm đo trong phòng có diện tích hơn 30m2 cách tường khoảng 1m. Đây là 7 thông số quan trọng cần phải thực hiện khi kiểm tra phòng sạch. Hi vọng rằng bài viết trên có thể giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về các thông số và thực hiện quy trình kiểm tra hiệu quả.
