Khử trùng bằng tia đèn UV diệt khuẩn từng là một trong những phương pháp phổ biến để đảm bảo vệ sinh trong quá trình nuôi cấy mô vô trùng trong tủ an toàn sinh học (BSCs). Tuy nhiên, hiện nay, việc khử trùng bằng tia UV không được đề xuất như trước đây.
Trong bài viết này, Đông Dương LFS sẽ cùng bạn khám phá ứng dụng của đèn UV trong các phòng thí nghiệm hiện đại và những hạn chế mà chúng mang lại. Chúng ta cũng sẽ thảo luận về các hướng dẫn để sử dụng đèn UV một cách hiệu quả và phù hợp hơn trong môi trường LAB.
Mục lục
Đèn UV diệt khuẩn là gì ?
Đèn UV, hay còn được gọi là đèn tia cực tím, là loại đèn sử dụng ánh sáng tia cực tím (UV) kết hợp với cấu tạo của đèn huỳnh quang, có bước sóng ngắn có khả năng làm bất hoạt vi khuẩn, virus và động vật nguyên sinh.
Ứng dụng của đèn UV diệt khuẩn
Diệt khuẩn
Tia cực tím có hiệu quả đáng kể đối với Nucleo Protein của vi khuẩn, khiến chúng biến dạng hoặc bị tiêu diệt. Sức mạnh diệt khuẩn của tia UV phụ thuộc vào mật độ tia, thời gian chiếu, điều kiện môi trường và sức chịu đựng của vi khuẩn. Đồng thời, tác động của tia cực tím có thể tạo ra Ozon trong không khí, làm tăng khả năng tiêu diệt vi khuẩn.
Khử khuẩn không khí
Để khử khuẩn không khí trong khi có người ở trong phòng, phương pháp chiếu xạ gián tiếp được sử dụng. Cụ thể, đèn diệt khuẩn được đặt với mặt phản chiếu hướng lên trần, ở mức cao hơn tầm người (từ 2 đến 2,5 mét).
Luồng tia UV được phản chiếu lên trần nhà để tiêu diệt vi khuẩn trong các lớp không khí ở trên cùng. Khi ánh sáng phản chiếu từ trần và tường, nó tiêu diệt vi khuẩn ở các lớp không khí ở mức thấp hơn. Do sự tác động của dòng đối lưu, các lớp không khí trên cùng sẽ được khử khuẩn và dần dần được thay thế bằng các lớp không khí dưới chưa được tiêu diệt. Qua thời gian, toàn bộ không khí trong phòng sẽ được khử khuẩn.
Hạn chế của đèn UV
Đèn cực tím chỉ có khả năng khử khuẩn hiệu quả trên các bề mặt tiếp xúc trực tiếp với tia UV. Những khu vực bị che khuất bởi các vật dụng sẽ không được tiếp xúc với tia UV và do đó không thể được khử khuẩn.
Bóng đèn UV có thời hạn sử dụng hạn chế
Thời gian sử dụng trung bình của đèn cực tím là khoảng 6-8 tháng. Ngay cả khi đã hết hạn sử dụng, ánh sáng vẫn có thể tỏa sáng, thường là một màu xanh. Đối với hiệu suất, chỉ có khoảng 85% hiệu quả sau mỗi 6000 giờ sử dụng.
Sự có mặt của các hạt bụi có thể làm giảm hiệu quả của quá trình khử khuẩn. Do đó, cần khử khuẩn bề mặt đèn thường xuyên hơn để đảm bảo hiệu suất của chúng. Đáng chú ý, không có tiêu chuẩn NSF/ANSI cụ thể để kiểm tra hiệu suất của các đèn UV này và chúng thường không được kiểm tra trong quá trình chứng nhận hàng năm của tủ an toàn sinh học (BSC).
Hướng dẫn sử dụng đèn UV diệt khuẩn cho phòng thí nghiệm
Luôn sử dụng hóa chất khử trùng trước và sau khi sử dụng tủ an toàn sinh học (BSC).
Không nên dùng tia cực tím làm phương pháp khử trùng chính. Tránh sử dụng đèn UV trong quá trình thí nghiệm trong BSC.
Đối với các tủ mới, thường có tính năng khóa liên động để ngăn đèn UV kích hoạt khi cửa mở, nhưng các tủ cũ hơn có thể không có tính năng này, gây nguy cơ an toàn.
Giảm thiểu số lượng thiết bị được lưu trữ trong BSC để tránh phơi nhiễm không cần thiết.
Tia UV có thể gây phân hủy các vật liệu như nhựa theo thời gian, ví dụ như pipet, thùng chứa chất thải và ống dẫn chân không.
Thời gian phơi sáng thích hợp là khoảng 10-15 phút, và thời gian tiệt trùng tối đa nên được giới hạn trong 30 phút.
Sau khi tiệt trùng, nên tắt đèn UV để bảo quản tuổi thọ và tiết kiệm năng lượng của bóng đèn.
Kết luận
Với việc đèn UV không còn được khuyến nghị làm phương án khử trùng, chúng ta cần tuân thủ các hướng dẫn trên để đảm bảo sự phù hợp, hiệu quả và độ an toàn cao cho con người cũng như quy trình làm việc.
